زمان تعویض سیلیس فیلتر شنی

راهنمای گام‌به‌گام تعویض سیلیس فیلتر شنی استخر + نکات ایمنی

تعویض سیلیس فیلتر شنی هر ۳ تا ۵ سال ضروری است. نشانه‌ های اصلی شامل کدری آب پس از بک‌ واش، افزایش فشار گیج و کاهش دبی آب است. هنگام تعویض حتما از ماسک استفاده کنید و از سایز مناسب سیلیس مطابق مشخصات سازنده بهره ببرید.

زمان تعویض سیلیس فیلتر شنی؛ نشانه‌ها، روش انجام و نکات کلیدی

سیلیس (شن سیلیسی) قلب تپنده فیلتر شنی است که با عمل فیزیکی فیلتراسیون، ناخالصی‌های معلق در آب مانند گل و لای، شن، جلبک، و ذرات ارگانیک را حذف می‌کند. اما این رسانه فیلتراسیون عمر ابدی ندارد و در نهایت نیاز به تعویض پیدا می‌کند. تعویض به‌موقع سیلیس نه تنها کیفیت فیلتراسیون را تضمین می‌کند، بلکه از آسیب به سایر قسمت‌های سیستم تصفیه نیز جلوگیری می‌کند.

سیلیس چیست و چرا نیاز به تعویض دارد؟

سیلیس یا شن سیلیسی (Silica Sand) از سنگ کوارتز خرد شده به دست می‌آید و دارای دانه‌بندی بسیار یکنواخت و لبه‌های تیز است که برای به دام انداختن ذرات معلق ایده‌آل است. با گذشت زمان، این دانه‌ها در اثر سایش، گرد شده و کارایی خود را از دست می‌دهند. همچنین، فضاهای بین دانه‌ها با آلودگی‌هایی که شستشوی معکوس قادر به پاکسازی کامل آنها نیست، پر می‌شود و باعث مسدود شدن بستر فیلتر می‌شود.

نشانه‌های ضروری برای تعویض سیلیس فیلتر شنی

۱. کدر شدن آب خروجی (مهمترین نشانه):
حتی پس از انجام بک‌واش (Backwash) کامل، آب خروجی از فیلتر شنی همچنان کدر است. این نشان می‌دهد که شن‌ها دیگر قادر به جذب و نگهداری ناخالصی‌ها نیستند.

۲. افزایش فشار گیج فیلتر:
فشارسنج (پِرِسِر گیج) نصب شده روی فیلتر، به طور مداوم فشار بالا را نشان می‌دهد و حتی پس از بک‌واش، به سرعت دوباره افزایش پیدا می‌کند. این امر نشان‌دهنده گرفتگی و کاهش نفوذپذیری بستر سیلیس است.

۳. کاهش قابل توجه فشار آب:
به دلیل گرفتگی شدید فیلتر، دبی (میزان جریان) آب خروجی از فیلتر به شکل محسوسی کاهش می‌یابد.

۴. سخت شدن بستر شن:
در برخی موارد، آلودگی‌های روغنی، چربی و مواد شیمیایی باعث می‌شوند دانه‌های سیلیس به هم چسبیده و یکپارچه شوند که به این پدیده "چسبندگی شن" (Channeling) می‌گویند. در این حالت، آب فقط مسیرهای خاصی را عبور می‌دهد و فیلتراسیون به طور کامل انجام نمی‌شود.

۵. گذشت زمان (عمر مفید):
حتی اگر هیچکدام از نشانه‌های فوق را مشاهده نکنید، سیلیس بر اساس استفاده معمول، عمر مفیدی دارد:
 استخرهای شخصی و خانگی: هر ۳ تا ۵ سال یکبار.
 استخرهای عمومی و پرترافیک: هر ۲ تا ۳ سال یکبار.
 سیستم‌های تصفیه آب صنعتی: بسته به کیفیت آب ورودی، معمولاً سالانه نیاز به بررسی دارد.

چگونه سیلیس فیلتر شنی را تعویض کنیم؟ (مراحل عملی)

وسایل مورد نیاز:

• سیلیس جدید با سایز مناسب (معمولاً #20 برای استخر)

• دستکش و ماسک

• شارژر سیلیس (قیف پلاستیکی با لوله بلند) یا یک ورق مقوایی لوله شده

• سطل

• جاروبرقی صنعتی (اختیاری، اما مفید)

مراحل تعویض:

۱. قطع کامل برق سیستم:
پمپ و سیستم تصفیه را کاملاً از برق بکشید تا از روشن شدن accidentally (اتفاقی) آن جلوگیری شود.

۲. انتخاب حالت بستن (Closed) یا Winterize روی شیر چندمنظوره:
این کار ارتباط فیلتر با خطوط لوله را قطع می‌کند.

۳. باز کردن درب فیلتر شنی:
با استفاده از آچار مخصوص، پیچ‌های دور درب فیلتر را به آرامی باز کنید. مراقب باشید که واشر (O-Ring) دور درب آسیب نبیند.

۴. خالی کردن سیلیس کهنه:
می‌توانید به صورت دستی و با استفاده از یک سطل، سیلیس قدیمی را خارج کنید. برای سرعت بخشیدن به کار، از جاروبرقی صنعتی خشک استفاده کنید. حتماً از ماسک و عینک استفاده کنید زیرا گرد و غبار سیلیس برای ریه‌ها مضر است.

۵. پاکسازی و شستشوی مخزن:
پس از خارج کردن تمام سیلیس‌ها، داخل مخزن را به دقت با آب تمیز بشویید و هرگونه رسوب یا آلودگی را پاک کنید. لاترال‌ها (لوله‌های آب‌گیری در کف فیلتر) را از نظر شکستگی بررسی کنید.

۶. ریختن سیلیس جدید:
 ابتدا مخزن را تا نیمه پر از آب کنید. این کار از آسیب به لاترال‌ها در هنگام ریختن شن جلوگیری می‌کند.
 با استفاده از یک قیف یا لوله، سیلیس جدید را به آرامی و به طور یکنواخت در مخزن بریزید. دقت کنید که مقدار سیلیس باید دقیقاً مطابق با مشخصات سازنده فیلتر باشد (معمولاً بر روی پلاک فیلتر نوشته شده است). ریختن بیش از حد سیلیس باعث کاهش کارایی و افزایش فشار می‌شود.
 از ریختن سیلیس مستقیماً روی لاترال‌ها خودداری کنید.

۷. بستن درب فیلتر:
واشر درب را چک کرده و در صورت نیاز آن را چرب کنید. درب را سر جای خود گذاشته و پیچ‌ها را به صورت متقاطع و به آرامی سفت کنید.

۸. راه‌اندازی سیستم:
 برق سیستم را وصل کنید.
 شیر چندمنظوره را روی حالت "شستشو" (Rinse) قرار دهید و به مدت ۳۰-۶۰ ثانیه سیستم را روشن کنید. این کار ذرات ریز و گرد و غبار را خارج می‌کند.
 سپس سیستم را خاموش کرده، شیر را روی حالت "فیلتر" (Filter) قرار داده و مجدداً روشن کنید.

نکات کلیدی و هشدارها

• سایز سیلیس: حتماً از سایز سیلیس توصیه شده توسط سازنده فیلتر استفاده کنید. سایز رایج برای استخرها #20 (0.45-0.85 mm) است.

• سلامتی: هرگز بدون ماسک اقدام به تعویض سیلیس نکنید. گرد سیلیس می‌تواند باعث بیماری‌های جدی تنفسی مانند سیلیکوزیس شود.

• دفع سیلیس کهنه: سیلیس قدیمی را می‌توان در کیسه‌های زباله ریخته و به عنوان مصالح ساختمانی غیرقابل استفاده دفع کرد. از ریختن آن در خاک یا مناطق طبیعی خودداری کنید.

• بررسی لاترال‌ها: همزمان با تعویض سیلیس، سلامت لوله‌های لاترال را بررسی کنید تا شکسته یا ترک خورده نباشند.

با رعایت این نکات و تعویض به‌موقع سیلیس، می‌توانید از کارایی بهینه فیلتر شنی خود اطمینان حاصل کرده و همیشه از آبی زلال و تمیز لذت ببرید.